Z czym się kojarzy urząd pracy? Z kolejkami do okienka, z urzędnikami, z bezrobotnymi, z poszukiwaniem pracy. Tymczasem zakres wsparcia udzielanego przez urzędy pracy jest o wiele szerszy. I choć głównym zadaniem tzw. pośredniaków jest wprowadzanie na rynek pracy osób zarejestrowanych jako bezrobotne, poszukujące pracy, to instytucje te mają całkiem spory wachlarz instrumentów oraz metod, aby to uczynić. Pośrednictwo między pracodawcą a kandydatem na pracownika to tylko jedno z nich.
Zadania i kompetencje urzędów pracy reguluje ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Jednak jako instytucje publiczne, urzędy te podlegają pod jurysdykcję innych ustaw, jak choćby tej o finansach publicznych czy o samorządzie powiatowym. Jednak najważniejszą ustawą jest ta o instytucjach rynku pracy. To w niej zapisane jest czym urząd pracy się zajmuje. Zadania urzędu pracy to między innymi badanie rynku pracy, preferencji pracodawców czy mechanizmów rządzących zatrudnieniem. Przeprowadzanie analiz, gromadzenie danych i ich opracowywanie w postaci raportów, analiz jest ważnym elementem pracy urzędu.
Analizowanie potrzeb pracodawców pomaga w odpowiednim kierowaniu bezrobotnych na szkolenia czy kursy zawodowe, które także mogą być dofinansowane lub finansowane w całości z zasobów urzędów pracy. Jest to podnoszenie kwalifikacji zawodowych pozwalających na podjęcie zatrudnienia. Urzędy w tym celu chętnie wykorzystują środki zewnętrzne, przede wszystkim pochodzące z Unii Europejskiej. Realizacja projektów pro zatrudnieniowych jest korzystna dla wszystkich, albowiem ze środków unijnych można sfinansować o wiele więcej działań, w tym także tych innowacyjnych, które pomogą znaleźć pracę i utrzymać się w niej klientom pośredniaków.
Trzeba zaznaczyć, że w tym roku, 2019, obchodzone jest stulecie istnienia urzędów pracy. Pierwsze zostały powołane w 1918 roku, kiedy Polska była już niepodległym państwem.
Urzędy pracy to nie tylko pośredniczenie w jej znalezieniu, ale także doradztwo zawodowe i informacja zawodowa. Oczywiście osoba, która jest bez pracy i chce ją znaleźć, udając się do urzędu pracy otrzyma kompleksowe wsparcie, w ramach którego zostanie utworzony jej profil zawodowy. Polega on na przeprowadzeniu wywiadu z bezrobotnym, który ma na celu określenie jej predyspozycji osobowościowych, wykształcenia, preferencji zawodowych oraz poniekąd sytuacji osobistej, gdyż może mieć to wpływ na dopasowanie odpowiednich zawodów. Stworzenie profilu pozwala na zaproponowanie osobie zainteresowanej podjęciem pracy takich ofert pracy, które będą jak najbardziej odpowiadały jej kompetencjom i predyspozycjom. Może także okazać się, że posiadane kompetencje i kwalifikacje są już nieaktualne. Wówczas można ubiegać się o dofinansowanie lub całkowite sfinansowanie kursów czy szkoleń dających możliwość podjęcia pracy. Jeśli okaże się, że na lokalnym rynku pracy nie ma ogłoszeń odpowiadających kompetencjom i kwalifikacjom danej osoby, wówczas możliwe jest otrzymanie wsparcia na przeprowadzkę do innego miejsca, ale pod warunkiem, że podejmie się tam pracę w wybranym zawodzie.